Thoái hóa khớp là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến nhất, đặc biệt ở người trung niên và cao tuổi. Bệnh gây ảnh hưởng lớn đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng ngừa và điều trị thoái hóa khớp để bảo vệ sức khỏe xương khớp của bạn.
1. Hiểu Biết Về Thoái Hóa Khớp
Thoái hóa khớp là tình trạng sụn khớp và xương dưới sụn bị bào mòn theo thời gian, dẫn đến viêm, đau và giảm khả năng vận động. Đây là bệnh mạn tính, tiến triển chậm nhưng có thể trở nên nghiêm trọng nếu không được can thiệp.
2. Nguyên Nhân Gây Thoái Hóa Khớp
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thoái hóa khớp, bao gồm:
- Tuổi tác: Quá trình lão hóa tự nhiên làm sụn khớp bị thoái hóa.
- Yếu tố di truyền: Có người thân từng bị thoái hóa khớp làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Chấn thương: Tai nạn hoặc chơi thể thao quá sức để lại chấn thương về khớp.
- Thừa cân, béo phì: Tăng áp lực lên các khớp chịu lực như gối, hông.
3. Cơ Chế Bệnh Sinh
Thoái hóa khớp xảy ra khi:
- Sụn khớp bị bào mòn → Xương dưới sụn tiếp xúc trực tiếp.
- Viêm khớp → Gây đau, sưng và hạn chế vận động.
4. Triệu Chứng Thường Gặp
- Đau khớp khi vận động hoặc nghỉ ngơi.
- Cứng khớp vào buổi sáng hoặc sau thời gian không vận động.
- Sưng, nóng ở khớp.
- Giảm biên độ vận động, khó khăn khi leo cầu thang hoặc đứng lên ngồi xuống.
5. Tiến Triển Của Bệnh
Thoái hóa khớp có thể diễn biến chậm hoặc nhanh tùy thuộc vào tuổi tác, mức độ tổn thương, chế độ sinh hoạt và các bệnh lý đi kèm. Nếu không điều trị, bệnh có thể dẫn đến tàn phế.
6. Yếu Tố Nguy Cơ
- Tuổi cao.
- Giới tính (nữ có nguy cơ cao hơn sau mãn kinh).
- Tiền sử gia đình mắc bệnh.
- Nghề nghiệp hoặc thể thao quá sức.
- Béo phì, ít vận động.
7. Biện Pháp Phòng Ngừa Thoái Hóa Khớp
- Duy trì cân nặng hợp lý để giảm áp lực lên khớp.
- Tập thể dục đều đặn với các bài tập phù hợp, tác động thấp như đi bộ, đạp xe, bơi lội.
- Khởi động kỹ trước khi tập luyện, tránh các hoạt động gây quá tải khớp
- Sử dụng dụng cụ hỗ trợ khi cần (nẹp gối, gậy…).
- Chế độ dinh dưỡng cân đối, bổ sung các dưỡng chất cần thiết cho khớp như canxi, vitamin D, glucosamin…
- Tránh chấn thương khớp và điều trị kịp thời nếu có.
- Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm.
8. Phương Pháp Điều Trị Không Dùng Thuốc
Hiện nay, bên cạnh các phương pháp y học hiện đại, những giải pháp điều trị “không dùng thuốc” đang được đánh giá cao nhờ tính an toàn, hiệu quả lâu dài và hạn chế tác dụng phụ. Các phương pháp tiêu biểu gồm:
- Vật lý trị liệu: Tăng cường cơ quanh khớp, giảm đau, cải thiện vận động.
- Châm cứu: Giúp giảm đau, tăng lưu thông máu.
- Xoa bóp: Thư giãn cơ, giảm đau, cải thiện tuần hoàn.
- Dụng cụ hỗ trợ: Nẹp gối, gậy để giảm áp lực.
9. Chăm Sóc Tại Nhà
- Nghỉ ngơi hợp lý, tránh vận động quá sức.
- Chườm nóng hoặc lạnh để giảm đau tại chỗ như chườm nóng, chườm lạnh.
- Giữ ấm khớp, tránh lạnh đột ngột.
- Tập luyện theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Tái khám định kỳ và tuân thủ phác đồ điều trị.
Kết Luận
Thoái hóa khớp không thể đảo ngược hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát và làm chậm tiến triển nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Hãy chủ động bảo vệ xương khớp bằng lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng hợp lý và thăm khám định kỳ.
Tại Bệnh viện Đa khoa Bưu Điện, với sự phối hợp chuyên môn giữa các khoa phòng về cơ xương khớp, người bệnh thoái hóa khớp sẽ được xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa, kết hợp hài hòa giữa y học hiện đại và y học cổ truyền, mang lại hiệu quả tối ưu, an toàn và bền vững.
