Dữ liệu mới cho thấy statin làm tăng nguy cơ tăng lượng đường trong máu và phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2 ở những người chưa mắc bệnh này lúc ban đầu nhưng những rủi ro này không đáng kể so với lợi ích về tim mạch.
Những phát hiện này đến từ việc The Cholesterol Treatment Trialists (CTT) phân tích tổng hợp các thử nghiệm bao gồm dữ liệu cá nhân của từng người tham gia từ 19 thử nghiệm ngẫu nhiên, mù đôi, có đối chứng với thời gian theo dõi trung bình là 4,3 năm so sánh statin với giả dược trên tổng số 123.940 người tham gia, bao gồm 18% người đã biết mình mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 khi phân nhóm ngẫu nhiên. Bốn thử nghiệm mù đôi khác về statin cường độ thấp so với cường độ cao, với tổng số 30.724 người tham gia, được theo dõi trong thời gian trung bình là 4,9 năm, với 15% mắc bệnh tiểu đường khi bắt đầu cũng được phân tích.
Trong 19 thử nghiệm so sánh statin cường độ thấp hoặc trung bình với giả dược, statin làm tăng đáng kể 10% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường mới khởi phát so với giả dược (tỷ lệ mắc bệnh là 1,10) trong khi statin cường độ cao cũng làm tăng nguy cơ đáng kể 36% (1,36). Điều này tương đương với mức tăng tuyệt đối trung bình là 0,12% mỗi năm điều trị.
CTT công bố trên Lancet Diabetes & Endocrinology “Statin có xu hướng làm tăng lượng glucose ở những người đã mắc bệnh tiểu đường nhưng những rủi ro liên quan đến bệnh tiểu đường phát sinh từ những thay đổi nhỏ về đường huyết do liệu pháp statin gây ra không đáng kể so với lợi ích của statin đối với các biến cố mạch máu lớn khi xem xét đến hậu quả lâm sàng trực tiếp của những kết quả này”.
Hơn nữa, CTT cho biết vì tác dụng của liệu pháp statin đối với lượng đường huyết ở mỗi cá nhân là nhỏ, nên việc đo nồng độ glucose và chỉ số HbA1c thường xuyên sau khi bắt đầu liệu pháp statin với mục đích so sánh với các chỉ số trước khi bắt đầu dùng statin có thể không mang lại nhiều lợi ích lâm sàng. Tuy nhiên, mọi người nên tiếp tục sàng lọc bệnh tiểu đường và các yếu tố nguy cơ liên quan, đồng thời theo dõi việc kiểm soát đường huyết theo các hướng dẫn lâm sàng hiện hành.
Những phát hiện này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chăm sóc toàn diện. Vì những người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cũng có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 nên bất kỳ đơn thuốc statin nào cũng nên đi kèm với việc thúc đẩy các khuyến cáo đã được chứng minh để ngăn ngừa hoặc trì hoãn bệnh tiểu đường, chẳng hạn như giảm cân vừa phải và tăng cường hoạt động thể chất. Cuối cùng, những phát hiện này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc luôn cảnh giác với các tác dụng phụ có hại, ngay cả với các liệu pháp phòng ngừa có lợi và thành công nhất.
Tài liệu tham khảo:
https://www.medscape.com/viewarticle/statins-raise-diabetes-risk-cv-benefit-outweighs-it
DS. Nguyễn Thị Tú Uyên
