Vào thời điểm giao mùa, thời tiết và độ ẩm không khí thay đổi thất thường khiến người cao tuổi rất dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, trong đó có viêm phổi do sức khỏe suy yếu, hệ miễn dịch kém.
Các bệnh về phổi là một trong những bệnh lý nguy hiểm hàng đầu. Do tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nhiều, tuổi tác, các thói quen hút thuốc lá, cùng sự trỗi dậy của các virus gây bệnh đường hô hấp là những nguyên nhân chính gây các bệnh về phổi.
Viêm phổi là bệnh lý thuộc hệ hô hấp, có thể gặp ở mọi lứa tuổi, thường xuất hiện ở người cao tuổi do sức khỏe suy yếu, hệ miễn dịch kém.
Nguyên nhân gây viêm phổi ở người cao tuổi
Do sự lão hóa của hệ thống miễn dịch làm cho người cao tuổi không chống lại được sự tấn công của các vi khuẩn, virus gây bệnh. Người cao tuổi sức khỏe yếu, dinh dưỡng kém…làm cho sức khỏe suy giảm dẫn đến viêm phổi.
Người cao tuổi thường mắc nhiều bệnh lý mạn tính cả toàn thân và đường hô hấp như đái tháo đường, suy giảm miễn dịch, bệnh lý tim mạch, bệnh gan, thận mạn tính, viêm phế quản mạn, giãn phế quản, COPD, hoặc bị tai biến nằm lâu một chỗ…làm tăng nguy cơ bị viêm phổi.
Ngoài ra, các yếu tố khác như người nghiện thuốc lá, thuốc lào, rượu, bia, khói bụi ô nhiễm môi trường… là các yếu tố thường gặp và là tác nhân thúc đẩy tình trạng viêm phổi ở người cao tuổi.
Biểu hiện sớm viêm phổi ở người cao tuổi
Triệu chứng phổ biến của viêm phổi ở người cao tuổi là ho thường kèm theo cảm giác khan cổ họng/ xuất hiện đờm có màu vàng, xanh hoặc có máu.
Các biểu hiện khác thường thấy là: Khó thở; Tim đập loạn nhịp; Sốt, cảm thấy mệt mỏi, uể oải; Thường xuyên đổ mồ hôi và run rẩy; Ăn không cảm thấy ngon miệng; Đau ngực khi bình thường và trở nặng hơn khi thở hoặc ho.
Các triệu chứng ít phổ biến hơn là: Ho ra máu; Nhức đầu; Mệt mỏi; Buồn nôn; Thở khò khè; Đau khớp và cơ; Cảm thấy choáng và mất phương hướng, đặc biệt là ở người cao tuổi.
Chăm sóc viêm phổi tại nhà hiệu quả
Khi mắc viêm phổi người cao tuổi cần uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Chú ý, luôn uống đúng và đủ các loại thuốc bác sĩ đã kê. Dừng uống thuốc khi chưa hết đơn có thể thể làm vi khuẩn tiếp tục sinh sôi và bệnh viêm phổi sẽ quay lại.
Khi mắc viêm phổi người cao tuổi cần chú ý tăng cường lưu thông đường thở, bù nước cho người bệnh bằng cách thường xuyên nhắc nhở uống nhiều nước (2-3 lít/ngày) để làm loãng đờm và dễ long đờm, uống nhiều nước còn bù lại lượng nước mất do sốt, thở nhanh. Có thể bổ sung nước ép trái cây hoặc sinh tố trái cây cho người bệnh.
Hàng ngày cần vệ sinh sạch sẽ họng miệng bằng hình thức đánh răng, súc họng sau khi ăn, trước và sau khi ngủ dậy.
Nên có chế độ dinh dưỡng hợp lý để tăng sức đề kháng bằng cách ăn nhiều rau xanh và không nên hút thuốc và uống rượu, bia. Nên vận động cơ thể hằng ngày bằng các động tác tập thể dục buổi sáng và tập hít thở đều (hít sâu,thở ra từ từ).
Người cao tuổi cần chú ý làm ẩm và nóng không khí hít vào cũng làm loãng đờm và dễ long đờm. Bệnh nhân có thể đeo khẩu trang, hít vào bằng đường mũi rồi thở ra qua miệng, môi khép kín.
Nếu ho, người bệnh nên ho ở tư thế ngồi và hơi cúi về phía trước. Đầu gối và hông ở tư thế gấp để cơ bụng mềm và ít căng cơ bụng khi ho. Hít vào chậm qua mũi thở ra qua môi mím. Tránh quá sức khi ho sẽ gây tổn thương cho phổi.
Để bệnh nhân nghỉ ngơi nhiều. Cẩn thận với tình trạng bệnh ngay cả khi đã cảm thấy khỏe hơn, bởi vì viêm phổi có thể tái phát.
Nên để bệnh nhân bị viêm phổi nằm nghỉ trên giường bệnh để giảm tiêu hao năng lượng, thay đổi tư thế thường xuyên. Quan sát và theo dõi thường xuyên thể trạng người bệnh, tình trạng tinh thần. Chú ý tới các dấu hiệu nhiễm khuẩn như: môi khô, lưỡi dơ, mắt trũng, sốt. Khó thở có thể xuất hiện sau vài giờ, tím môi tùy thuộc vào mức độ bệnh, khó thở có thể nặng và diễn tiến xấu.
