Bệnh động mạch ngoại biên (Peripheral Artery Disease – PAD) là một trong những bệnh lý tim mạch mạn tính đang ngày càng phổ biến, đặc biệt ở người trên 50 tuổi hoặc người mắc bệnh nền. Việc nhận biết sớm và điều trị kịp thời có thể giúp phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm như loét, hoại tử và thậm chí là cắt cụt chi.
Bệnh động mạch ngoại biên là gì?
Bệnh động mạch ngoại biên là tình trạng hẹp hoặc tắc nghẽn động mạch do mảng xơ vữa, làm giảm lưu lượng máu đến các chi – chủ yếu là chân.
PAD không chỉ ảnh hưởng đến vận động mà còn tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Nguyên nhân chính
- Xơ vữa động mạch: tích tụ mảng bám cholesterol làm hẹp lòng động mạch.
Các yếu tố nguy cơ cao
- Hút thuốc lá – yếu tố nguy cơ hàng đầu
- Đái tháo đường
- Tăng huyết áp
- Rối loạn mỡ máu
- Tuổi trên 50
- Tiền sử gia đình bệnh tim mạch
Việc kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ này giúp giảm đáng kể khả năng mắc bệnh.
Triệu chứng thường gặp
Nhiều bệnh nhân mắc PAD không có triệu chứng rõ ràng ban đầu. Tuy nhiên, các dấu hiệu sau thường xuất hiện:
- Đau chân khi đi bộ, giảm khi nghỉ – gọi là đau cách hồi
- Tê bì, lạnh chân hoặc yếu cơ, đặc biệt ở bàn chân
- Da chân nhợt nhạt hoặc đổi màu
- Vết loét khó lành ở chân hoặc ngón chân
Đây là những cảnh báo sớm mà bạn tuyệt đối không nên bỏ qua.
Biến chứng nguy hiểm của bệnh động mạch ngoại biên
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, PAD có thể dẫn đến:
- Loét và hoại tử chi
- Nhiễm trùng nặng, có thể phải cắt cụt chi
- Tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ
Việc điều trị sớm giúp phòng ngừa đến hơn 80% biến chứng nặng.
Cách phòng ngừa và kiểm soát bệnh động mạch ngoại biên
1. Ngừng hút thuốc lá
Biện pháp quan trọng nhất, giúp làm chậm tiến trình hẹp mạch máu.
2. Kiểm soát tốt bệnh nền
- Đái tháo đường
- Tăng huyết áp
- Rối loạn lipid máu
3. Lối sống lành mạnh
- Duy trì cân nặng hợp lý
- Ăn uống khoa học: giảm muối, đường, chất béo bão hòa
- Tập thể dục 30–45 phút mỗi ngày, đặc biệt là đi bộ
4. Dùng thuốc theo đúng hướng dẫn bác sĩ
- Thuốc chống kết tập tiểu cầu
- Thuốc hạ mỡ máu
- Thuốc kiểm soát đường huyết và huyết áp
Không tự ý ngưng hoặc thay đổi liều thuốc.
Khi nào cần đi khám?
Bạn nên đến cơ sở y tế nếu có các dấu hiệu sau:
- Đau chân khi đi bộ hoặc đau cả khi nghỉ
- Chân lạnh, tê hoặc yếu một bên
- Vết loét ở chân không lành
- Có nhiều yếu tố nguy cơ, đặc biệt nếu trên 50 tuổi
Khám sớm giúp chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
Thông điệp sức khỏe
“Phát hiện sớm – Điều trị đúng – Phòng biến chứng”
Đừng xem nhẹ những cơn đau chân! Đó có thể là dấu hiệu của bệnh động mạch ngoại biên.
Hãy kiểm tra sức khỏe định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh để bảo vệ đôi chân và trái tim của bạn.
